
Tundra karma dla kota pojawiła się na polskim rynku dość niedawno. Zastanawiasz się, czy ta karma to dobry wybór dla Twojego kota? W tym poście poznasz moją szczegółową analizę, efekty testów i przemyślenia na temat karm Tundra i Tundra Pur w puszkach i w saszetkach.
Kilka słów o Tundra
Twórca karm Tundra inspirował się dziką tundrą, lasami borealnymi i dzikimi lampartami śnieżnymi. Wynikiem tej inspiracji są bez-zbożowe karmy zawierające 62-70% mięsa – między innymi z dzikiego łososia pacyficznego oraz indyków i kaczek z wolnego wybiegu.
Na moim blogu blogu możesz znaleźć też recenzję karmy dla kotów MAC’s (tutaj!), która również jest produkowana przez tego producenta.

Testy i analiza: Tundra karma dla kota
Producent podaje, że Tundra i Tundra Pur to karmy pełnoporcjowe (czyli bytowe). Sprawdzę, czy rzeczywiście jest to kompletna podstawa codziennej i zbilansowanej diety.
W tej recenzji znajdziesz analizę karm Tundra i Tundra Pur z dwóch linii smakowych:
Linia smakowa w puszkach:
- Indyk
- Kurczak
- Łosoś i kaczka
- Dziki królik i kurczak
- Kaczka, indyk i bażant
- Jagnięcina i dziczyzna
Linia smakowa w saszetkach:
- Indyk
- Indyk i jeleń
- Królik i pstrąg
- Kaczka, kurczak, indyk i łosoś
- Kaczka, kurczak, indyk i bażant
Gdzie i za ile kupisz karmy Tundra

Tundra karma dla kota kosztuje około 4,5 zł za saszetkę 85 gramów, 5,5 zł za puszkę 200 gramów oraz około 9 zł za puszkę 400 gramów
Wszystkie smaki i wielkości karmy są dostępne na Allegro:
Zapach i konsystencja
Zarówno karma w saszetkach jak i w puszkach, pachnie mocno ale bardzo ładnie. Karmy z puszki są bardziej kremowe niż te z saszetki. Niektóre warianty karmy zawierają warzywa, które są widoczne gołym okiem.

⠀⠀
Skład i analiza karm Tundra
Przeanalizowałam skład Tundry z podziałem na smaki w puszkach i saszetkach, a każdy z nich jest rozpisany w osobnej zakładce poniżej. Zawartość procentową makroskładników w s.m. karmy wyliczyłam za pomocą mojego Kalkulatora karmy dla kotów.
Tundra karma dla kota w puszkach

Skład podany na opakowaniu
Mięso (min. 65 % mięsa z indyka), podroby (serca, wątróbki, żołądki z indyka), rokitnik (2 %), żurawina (2 %), jagody (2 %), minerały
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 15mg, Mangan 3mg, Jod 0,75mg
Skład analityczny: białko surowe 10,4%, tłuszcz surowy 5,9%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,4%, wilgotność 80%.
Moja wstępna analiza składników
- Mięso stanowi min 65% zawartości całej karmy.
- Podroby stanowią pozostałą część zwierzęcej zawartości całej karmy – brak dokładnych danych.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Żurawina wspomaga przewód moczowy i reguluje pH moczu.
- Jagody to niepotrzebny dodatek roślinny.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

104 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52%
Tłuszcze

29.5%
Węglowodany

4.5%
Skład podany na opakowaniu
Mięso (min. 60 % mięsa z kurczaka), podroby (10 % serca, żołądki i wątróbki z kurczaka), żurawina (5 %), minerały, rzeżucha.
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 15mg, Mangan 3mg, Jod 0,75mg
Skład analityczny: białko surowe 10,3%, tłuszcz surowy 5,7%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,5%, wilgotność 80%.
Moja wstępna analiza składników
- Mięso stanowi min. 60% zawartości całej karmy.
- Podroby stanowią min.10 % zawartości całej karmy.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Żurawina wspomaga przewód moczowy i reguluje pH moczu.
- Rzeżucha to niepotrzebny dodatek roślinny.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

107,5 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

51.5%
Tłuszcze

28.5%
Węglowodany

5.5%
Skład podany na opakowaniu
Mięso (min. 45 % mięsa z indyka, min. 20 % mięsa z królika), podroby ( serca, wątróbki, żołądki indycze, serca, wątroby, żołądki królicze), jagody (3 %), owoc dzikiej róży (2 %), minerały
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 15mg, Mangan 3mg, Jod 0,75mg
Skład analityczny: białko surowe 10,3%, tłuszcz surowy 5,7%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,5%, wilgotność 80%.
Moja wstępna analiza składników
- Mięso stanowi min 65% zawartości całej karmy.
- Podroby stanowią pozostałą część zwierzęcej zawartości całej karmy – brak dokładnych danych.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Dzika róża to źródło między innymi witamin C, K, B1 i B2.
- Jagody to zbędny dodatek roślinny.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

107,5 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

51.5%
Tłuszcze

28.5%
Węglowodany

5,5%
Skład podany na opakowaniu
Mięso (min. 35% mięsa z indyka, min. 20% mięsa z kaczki, min. 10% mięsa z bażanta) i podroby (serca, wątróbki, żołądki z indyka, serca i żołądki z kaczki, serca i żołądki z bażanta), dynia 3%, jagody (2%) minerały
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 15mg, Mangan 3mg, Jod 0,75mg
Skład analityczny: białko surowe 10,4%, tłuszcz surowy 5,8%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,3%, wilgotność 80%.
Moja wstępna analiza składników
- Mięso stanowi min 65% zawartości całej karmy.
- Podroby stanowią pozostałą część zwierzęcej zawartości całej karmy – brak dokładnych danych.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Dynia i jagody to niepotrzebny dodatek roślinny.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

108,5 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52%
Tłuszcze

29%
Węglowodany

5.5%
Skład podany na opakowaniu
Mięso (min. 31 % jelenia, min. 31 % jagnięciny), podroby (serca, wątroby, płuca z jelenia, jelita, serca, wątroba jagnięca), marchew (3 %), bataty (3 %), rokitnik (2 %), minerały, mniszek lekarski (0,1 %)
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 15mg, Mangan 3mg, Jod 0,75mg
Skład analityczny: białko surowe 10,2%, tłuszcz surowy 5,6%, włókno surowe 0,5%, popiół surowy 2,1%, wilgotność 80%.
Moja wstępna analiza składników
- Mięso stanowi min 62% zawartości całej karmy.
- Podroby stanowią pozostałą część zwierzęcej zawartości całej karmy – brak dokładnych danych.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Marchew i bataty to niepotrzebny dodatek roślinny.
- Mniszek lekarski to naturalne źródło inuliny, czy prebiotyku wpływającego na wzrost pożytecznej mikroflory jelitowej.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

116,5 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

51%
Tłuszcze

28%
Węglowodany

7,5%
Skład podany na opakowaniu
Mięso drobiowe (min. 25 % mięsa z kurczaka min. 20 % mięsa z kaczki), ryby (min. 20 % łososia), podroby (serca, wątróbki oraz żołądki z kurczaka, serca i żołądki z kaczki, marchew (5 %), minerały, męta (0,1 %), pietruszka (0,1 %)
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 15mg, Mangan 3mg, Jod 0,75mg
Skład analityczny: białko surowe 10,2%, tłuszcz surowy 5,5%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy %, wilgotność 80%.
Moja wstępna analiza składników
- Mięso stanowi min 65% zawartości całej karmy.
- Podroby stanowią pozostałą część zwierzęcej zawartości całej karmy – brak dokładnych danych.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Marchew to niepotrzebny dodatek roślinny.
- Mniszek lekarski to naturalne źródło inuliny, czy prebiotyku wpływającego na wzrost pożytecznej mikroflory jelitowej.
- Pietruszka – Unikaj podawania kotu pietruszki! Organizacja ASPCA (o której pisałam we wpisie o bezpiecznych roślinach dla kota) zalicza pietruszkę do roślin toksycznych dla kotów i psów z powodu zawartości Furanokumaryn, które przyjęte w większych ilościach mogą przyczyniają się do fotouczulenia (oparzenia słoneczne, zapalenia skóry).
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

118.5 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

51%
Tłuszcze

27,5%
Węglowodany

8%
⠀⠀
Tundra karma dla kota w saszetkach

Skład podany na opakowaniu
97 % indyka (w tym mięso, serca, wątróbki, żołądki i wywar mięsny), dynia, minerały (0,5%), suszone skorupki jaj, kocimiętka
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 20mg, Mangan 2mg, Jod 0,2mg
Skład analityczny: białko surowe 11%, tłuszcz surowy 6%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,3%, wilgotność 79%.
Moja wstępna analiza składników
- Brak informacji o dokładnym podziale procentowym zawartości mięsnej na mięso i podroby.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Dynia to niepotrzebny dodatek roślinny.
- Kocimiętka to zioło, którego zapach pobudza niektóre koty.
- Skruszone skorupki jaj to naturalne źródło wapnia.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

115.95 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52.38%
Tłuszcze

28.57%
Węglowodany

6.19%
Skład podany na opakowaniu
66% indyka (w tym mięso, serca, wątróbki, żołądek i wywar mięsny), 31% dziczyzny (mięso i wywar mięsny), jagody, suszone skorupki jaj, minerały (0,5%), mniszek lekarski
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 20mg, Mangan 2mg, Jod 0,2mg
Skład analityczny: białko surowe 11%, tłuszcz surowy 6,5%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2%, wilgotność 79%.
Moja wstępna analiza składników
- Brak informacji o dokładnym podziale procentowym zawartości mięsnej na mięso i podroby.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Jagody to niepotrzebny dodatek roślinny.
- Skruszone skorupki jaj to naturalne źródło wapnia.
- Mniszek lekarski to naturalne źródło inuliny, czy prebiotyku wpływającego na wzrost pożytecznej mikroflory jelitowej.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

113.69 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52.38%
Tłuszcze

30.95%
Węglowodany

5.24%
Skład podany na opakowaniu
32% kaczki (w tym mięso, serca, wywar mięsny), 32% kurczaka (mięso,wątróbki, żołądki, wywar mięsny), 23% indyka (mięso, serca, wątróbki iwywar mięsny), 12% łososia (mięso, całe tusze, wywar mięsny), marchew, minerały (0,5%), suszone skorupki jaj
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 20mg, Mangan 2mg, Jod 0,2mg
Skład analityczny: białko surowe 11%, tłuszcz surowy 6%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,2%, wilgotność 79%.
Moja wstępna analiza składników
- Brak informacji o dokładnym podziale procentowym zawartości mięsnej na mięso i podroby.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Marchew to niepotrzebny dodatek roślinny.
- Skruszone skorupki jaj to naturalne źródło wapnia.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

118.33 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52.38%
Tłuszcze

28.57%
Węglowodany

6.67%
Skład podany na opakowaniu
45% indyka (w tym mięso, serca, wątróbki, żołądki i wywar mięsny), 36% kaczki (mięso, serca, wątróbki, wywar mięsny), 18% bażanta (mięso i wywar mięsny), minerały (0,5%), suszone skorupki jaj
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 20mg, Mangan 2mg, Jod 0,2mg
Skład analityczny: białko surowe 11%, tłuszcz surowy 6%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,1%, wilgotność 79%.
Moja wstępna analiza składników
- Brak informacji o dokładnym podziale procentowym zawartości mięsnej na mięso i podroby.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Skruszone skorupki jaj to naturalne źródło wapnia.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

120.71 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52.38%
Tłuszcze

28.57%
Węglowodany

7.14%
Skład podany na opakowaniu
63% królika (w tym mięso, serca, wątróbki, wywar mięsny), 32% pstrąga, cukinia, minerały (0,5%), kocimiętka
Dodatki na kg: Witamina D3 200j.m., Tauryna 1500mg, Cynk 20mg, Jod 0,2mg
Skład analityczny podany na opakowaniu: białko surowe 11%, tłuszcz surowy 6%, włókno surowe 0,4%, popiół surowy 2,1%, wilgotność 79%.
Moja wstępna analiza składników
- Brak informacji o dokładnym podziale procentowym zawartości mięsnej na mięso i podroby.
- Brak informacji o zawartości wapnia i fosforu.
- Cukinia to niepotrzebny dodatek roślinny.
- Kocimiętka to zioło, którego zapach pobudza niektóre koty.
Tauryna

1500 mg/kg
Kalorie

120.71 kcal/100g
Moje obliczenia składników analitycznych w s.m.
Białka

52.38%
Tłuszcze

28.57%
Węglowodany

7.14%
⠀⠀
Czy chcesz wiedzieć:
- Ile dziennie powinien jeść Twój kot?
- Jaki jest koszt dziennego wyżywienia kota?
- Ile kalorii i węglowodanów kryje się w karmie?
Nie musisz niczego obliczać ręcznie!
Skorzystaj z mojego Kalkulatora karmy dla kota,
który wyliczy to wszystko dla Ciebie!
Kompleksowa analiza składu

Zawartość mięsa i podrobów
Tundra to mokra karma dla kotów, która nie zawsze ma jasny i czytelny skład. O ile na puszkach jest podana informacja o podziale procentowym zawartości na mięso i podroby to na saszetkach z karmą nie ma takiej informacji.
W przypadku linii smakowej karmy Tundra w puszkach: każdy wariant smakowy zawiera około 60-65% mięsa oraz niesprecyzowaną ilość podrobów – ale można wywnioskować, że jest ich mniej niż 40%.
W przypadku linii smakowej karmy Tundra w saszetkach: dokładna ilość mięsa i podrobów nie jest sprecyzowana. W składzie podanym na opakowaniu jest jedynie informacja o rodzaju mięsa (np. 63% królika (w tym mięso, serca, wątróbki, wywar mięsny), ale nie ma podanego szczegółowego podziału procentowego dla mięsa i podrobów.

Dlaczego prawidłowy stosunek mięsa do podrobów jest taki ważny?
Podroby są ważnym elementem kociej diety, ale to mięso jest głównym źródłem niezbędnych składników odżywczych. W dobrej karmie mięso szkieletowe powinno mieć wyraźną przewagę nad podrobami. Zbyt duża ilość podrobów w karmie może skutkować biegunkami.

Dodatki i składniki roślinne
Tundra karma dla kota w niektórych wariantach smakowych zwiera naturalne składniki o dobroczynnych właściwościach – między innmi skorupki jaj i mniszek lekarski, o których możesz dowiedzieć się więcej wyżej w poszczególnych wstępnych analizach składu karm.
Karmy zawierają niewielką ilość owoców i warzyw, które są zbędne w diecie kota i niepotrzebnie podwyższają poziom węglowodanów w karmie. Oprócz tego nie znalazłam w składzie testowanych smaków karmy Tundra żadnych wątpliwych składników i niepotrzebnych zapychaczy (np. zbóż, barwników, sztucznych konserwantów, ziemniaków, soi, grochu lub produktów mlecznych).

Czy warzywa i owoce są potrzebne w diecie kota?
Koty są wyspecjalizowane pokarmowo do spożywania mięsa, więc słabo przyswajają składniki pokarmowe z surowców roślinnych. Zboża, warzywa i owoce nie stanowią elementów naturalnej kociej diety.

Kwasy tłuszczowe Omega
W składzie karm Tundra nie ma oleju z łososia ani żadnego innego suplementu będącego źródłem niezbędnych w kociej diecie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych Omega 3 i Omega 6. Oznacza to, że konieczna jest dodatkowa suplementacja np. dodawanie odrobiny oleju z łososia do posiłków.

Po co olej z łososia w kociej diecie?
Olej z łososia jest naturalnym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6, które mają pozytywny wpływ na odporność, zdrowie skóry i sierści, układ sercowo-naczyniowy oraz funkcjonowanie mózgu kotów.

Makroskładniki i kaloryczność
W większość wariantów smakowych Tundra karma dla kota ilość węglowodanów w s.m przekracza 5%. W przypadku karmy o smaku Łosoś i Kaczka poziom węglowodanów w s.m. wynosi aż 8%.
Kaloryczność karmy wynosi od 104 do 108 kcal na 100 gramów karmy.

Dlaczego niska zawartość węglowodanów w karmie jest ważna?
Koty są mięsożercami, czyli są przystosowane do diety bogatej w białko oraz mają ograniczone zdolności trawienne węglowodanów. Niski poziom węglowodanów w karmie zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę, a u kotów otyłych i chorych na cukrzycę (diabetyków) pogłębienia ich problemów.

Poziom Tauryny
Na etykietach karm Tundra i Tundra Pur widnieje informacja, że zawieją 1500mg/kg tauryny. Czyli jest to typowa ilość tauryny w wysoko-mięsnych i dobrych karmach bytowych dla kotów.

Dlaczego odpowiednia zawartość tauryny jest ważna?
Koty mają duże zapotrzebowanie na taurynę, która musi być dostarczana w pożywieniu z surowców zwierzęcych. Niedobór tauryny powoduje poważne problemy zdrowotne (kardiomiopatię zastoinową, problemy z siatkówką oka).

Funkcjonowanie układu moczowego
Na etykiecie karm Tundra karma dla kota nie znalazłam danych dotyczących wapnia i fosforu, więc wysłałam zapytanie do producenta karmy. Niestety pomimo kilku prób uzyskania tej informacji nie udało mi się jej otrzymać.

Dlaczego stosunek wapnia do fosforu w karmie ma znaczenie?
U zdrowych kotów optymalny stosunek wapnia do fosforu zmniejsza ryzyko wystąpienia problemów z nerkami, natomiast u kotów z chorymi nerkami zmniejsza ryzyko wystąpienia wtórnej nadczynności przytarczyc i osteodystrofii.

Pozostałe informacje i podsumowanie analizy
Zalety
- wyszczególniony udział mięsa i podrobów w karmie w przypadku linii smaków w puszkach,
- optymalny poziom białek i tłuszczy,
- spora ilość tauryny,
- dostępna w saszetkach i w puszkach,
- opcje smakowe bez kurczaka,
- nie zawiera barwników, syntetycznych konserwantów i wzmacniaczy smaku,
- nie zawiera zapychaczy (zbóż, soi, ryżu, grochu i produktów mlecznych),
- duży wybór smaków,
- różnorodne rodzaje mięs.
Wady
- nieszczegółowy skład karmy w przypadku linii smaków w saszetkach,
- brak wyszczególnienia procentowego udziału mięsa i osobnego udziału podrobów w przypadku linii smaków w saszetkach,
- lekko podwyższona zawartość węglowodanów w większości smaków,
- nie zawiera odzwierzęcego źródła wielonienasyconych kwasów tłuszczowych Omega (np. oleju z łososia),
- niewiele wariantów monobiałkowych,
- brak informacji o zwartości wapnia i fosforu w karmie,
- zawiera niepotrzebne dodatki w postaci warzyw i owoców.
Moje zdanie o karmie Tundra
Po analizie stwierdzam, że karma Tundra w puszkach może być kompletną podstawą codziennej i zbilansowanej diety, ale do linii smaków w saszetkach nie mam takiej pewności.
Tundra karma dla kota, która optymalny poziom tłuszczy i białek oraz odpowiednią zawartość tauryny. Szczątkowe ilości warzyw, owoców i ziół w niektórych smakach zawyżają ilość węglowodanów w niektórych smakach, ale jest to naprawdę nieduży margines na który można sobie pozwolić.
Mam nadzieje, że karma będzie wkrótce bardziej dostępna i dojdą nowe warianty smakowe.

⠀⠀
Okiem kota
Czy smakowało? Apollo spałaszował wszystkie smaki z ochotą. Wygląda na to, że mięso z jagnięciny i jelenia mogłoby stanowić solidną konkurencję dla jego ulubionej wołowiny (której niestety nie ma jeszcze w karmach Tundra).

Spodobał Ci się ten artykuł?
Skomentuj i udostępnij mój artykuł, aby dać mi motywację do dalszego działania! 💙
- Nie zapomnij zostawić komentarza!

Śmiało, zostaw komentarz pod artykułem! Podziel się swoimi przemyśleniami, pytaniami, lub propozycjami tematu na kolejny artykuł. Chcesz, żebym napisała recenzję o konkretnym produkcie? Daj znać w komentarzu!
- Podziel się linkiem w mediach społecznościowych!

Udostępnij link do tego artykułu na Twoich social mediach, napisz w swojej relacji/stories o moim blogu albo pokaż jak zainspirowały Cię moje treści. Niech inni też mają okazję stać się świadomymi kocimi opiekunami!
Niektóre artykuły mogą zawierać linki afiliacyjne, więcej w Regulaminie Bloga.

Joanna z Apollo Fluffy Cat
Jestem Joanna i razem z moim puchatym kotem Apollo tworzę bloga Apollo Fluffy Cat, gdzie dzielę się doświadczeniami i wiedzą na temat kotów i ekologii, abyś Ty mógł stać się lepszym i bardziej świadomym opiekunem kota. Więcej o mnie, Apollo i misji naszego bloga znajdziesz na stronie "O Nas".
2 komentarze do “Recenzja: Tundra mokra karma dla kota”
Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi
Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.
To jest tak genialne miejsce aż ciężko to opisać. Jak szukam nowej karmy (a przy czterech kotach z różnymi problemami ciężko zostać przy jednej) to zawsze ta strona jest dla mnie głównym wyznacznikiem przed jej kupieniem 🙂 świetna robota !!! Dziękuje za udostępnianie wiedzy i gratuluje !
Dziękuje za te wszystkie miłe słowa i pozytywny odbiór mojego dorobku blogowego. Cieszę się, że mogę pani pomóc w wyborze karmy:)